اتصال مراکز داده به شبکه برق روی دیگر پیوند هوش مصنوعی و بحران انرژی سیبکس: به گزارش سیبکس، رابطه میان هوش مصنوعی و امنیت انرژی، به عنوان یکی از پیوندهای نوظهور در زمینه حکمرانی فناوری و انرژی، واجد دو بُعد اساسی و درحال گسترش است. به گزارش سیبکس به نقل از مهر؛ نخست، نقش این فناوری در پیشرفت امنیت انرژی بوسیله شناسایی و رفع چالش های عملیاتی، بهینه سازی فرایندهای تولید و توزیع و مدیریت هوشمند زیرساخت ها و دوم، بروز تهدیدات نوینی که از دل دیجیتالی سازی و اتصال فزاینده شبکه ها و تأسیسات انرژی برمی خیزد و هرچند بستری برای بهره برداری گسترده از هوش مصنوعی ایجاد می کند، همزمان ریسک های امنیتی و سایبری پیچیده تری هم پدید می آورد. این پیوند خصوصاً در مقیاس ایران که با بحران کمبود انرژی، فرسودگی قسمتی از تجهیزات تولید و انتقال، وابستگی به برخی فناوری های وارداتی و فشار فزاینده بر شبکه توزیع رو به رو است، اهمیتی دوچندان دارد. در چنین شرایطی، درک جامع و چندبعدی این تعامل و تبدیل آن به راهبردهای عملیاتی، می تواند بر پایداری امنیت ملی، تاب آوری اقتصادی و کاهش صدمه پذیری زیرساخت های حیاتی کشور اثر مستقیم و ماندگار بگذارد. کاربردهای هوش مصنوعی در پیشرفت امنیت انرژی یکی از برجسته ترین و رو به رشدترین حوزه های کاربرد هوش مصنوعی در امنیت انرژی، پایش مستمر، تحلیل بلادرنگ و حفاظت چندلایه از زیرساخت های حیاتی در مناطق صعب الوصول یا پرخطر است. این حوزه شامل به کارگیری سیستم های بدون سرنشین دریایی و هوایی مجهز به الگوریتم های پیشرفته یادگیری ماشین و بینایی کامپیوتری برای رصد دقیق خطوط لوله، کابل های زیرآبی، سکوهای استخراج و تأسیسات انتقال انرژی می شود که قابلیت شناسایی سریع نشت، صدمه یا کارهای مشکوک را فراهم می کنند. افزون بر این، نگهداری پیش بینانه (Predictive Maintenance) مبتنی بر هوش مصنوعی، با تحلیل داده های سنسورهای متنوع، الگوهای عملکرد تجهیزات و شرایط محیطی، امکان پیشبینی دقیق نقاط خرابی احتمالی شبکه، برنامه ریزی بهینه تعمیرات و کاهش زمان خاموشی را به وجود می آورد. از همین روی، گویی باتوجه به گستردگی جغرافیایی کشور ایران، خطوط انتقال گاز و نفت، فرسودگی قسمتی از شبکه سراسری برق و پراکندگی تأسیسات نفتی و گازی در مناطق دورافتاده، به کارگیری این فناوری ها می تواند بصورت مستقیم تاب آوری زیرساخت ها را ارتقا، هزینه های نگهداری را کاهش داده و امنیت انرژی را در مقابل تهدیدات طبیعی، فنی و انسانی تقویت کند. هوش مصنوعی و امنیت سایبری بخش انرژی دیجیتالی سازی و اتوماسیون فزاینده بخش انرژی، با وجود مزایای عملیاتی، صدمه پذیری در مقابل تهدیدات سایبری را افزایش داده است. کارشناسان اعتقاد دارند که وجود زیرساخت های فناوری اطلاعات قدیمی و استفاده از رایانش ابری می تواند نقاط ضعف جدی در این مورد بوجود آورد. هوش مصنوعی در این بین، هم بعنوان عامل افزایش دهنده توان دفاعی و هم بعنوان ابزاری برای مهاجمان عمل می کند. الگوریتم های یادگیری ماشین از یک سو، قادر به شناسایی آنی تهدیدات، واکنش خودکار به رخدادها و مواجهه با اقدامات مخرب سایبری پیشرفته هستند و از طرف دیگر، همان فناوری ها می توانند توسط عوامل مخرب برای طراحی حملات خودکار و دورزدن سیستم های دفاعی به کار گرفته شوند. اسناد انتشار یافته از مراکز امنیت سایبری غربی نشان داده است که ابزارهای هوش مصنوعی مولد هم اکنون توسط بازیگران مخرب برای شناسایی اهداف، نفوذ به شبکه ها و اجرای حملات اسکریپتی مورد استفاده قرار می گیرند. از همین روی، تمرکز بخش انرژی بر توسعه هوش مصنوعی در امتداد مواجهه با تهدیدات نوظهور مبتنی بر این فناوری، ضرورتی انکارناپذیر است. اتصال مراکز داده به شبکه برق؛ روی دیگر پیوند هوش مصنوعی و بحران انرژی یکی از موانع کلیدی و غیر قابل چشم پوشی در توسعه مراکز داده، تأخیرهای طولانی در پروسه اتصال به شبکه برق است؛ تأخیری که در ابعاد جهانی هم به یک چالش ساختاری بدل شده است. گزارش های بین المللی از آن حکایت می کند که حدود ۲۰ درصد از ظرفیت پیشبینی شده مراکز داده جهان تا سال ۲۰۳۰، به سبب محدودیت های فنی و زیرساختی شبکه، با تأخیر در اتصال مواجه خواهند شد. در بعضی کشورها حتی صدور مجوزهای جدید برای راه اندازی مراکز داده به حالت تعلیق درآمده تا اپراتورهای شبکه فرصت بررسی و پیشرفت ظرفیت موجود را بیابند. عوامل مختلفی در ایجاد این وضعیت نقش دارند که همچون آنها می توان به ازدحام صف های درخواست اتصال، پیچیدگی های فنی در هماهنگی ظرفیت تولید و انتقال و محدودیت های ناشی از سیاستهای محلی یا ملی در تخصیص ظرفیت برق برای این مراکز اشاره نمود. کارشناسان برای حل این معضل، مجموعه ای از اقدامات راهبردی و کارگشا را پیشنهاد می دهند که تعدادی از آنها مواردی چون کاهش زمان اعطای مجوز با ساده سازی رویه ها، بهینه سازی فرآیندهای اپراتورهای شبکه برای مدیریت هوشمند اتصال، مکان یابی مراکز داده در مناطقی با ظرفیت مازاد شبکه و توسعه سیستم های ذخیره سازی انرژی و مدیریت بار به منظور توزیع متعادل مصرف هستند. از همین روی، در کشور ایران که همیشه با محدودیت تولید برق، فرسودگی قسمتی از زیرساخت انتقال و اوج گیری مصرف در فصل تابستان روبه رو است، هرگونه برنامه ریزی برای گسترش زیرساخت های پردازشی باید مبتنی بر یک رویکرد جامع باشد؛ نگاهی که همزمان پیشرفت ظرفیت تولید، بهبود بازدهی شبکه، مدیریت هوشمند بار و سرمایه گذاری در فناوری های ذخیره سازی را در بر گیرد تا از ایجاد گلوگاه های جدید و تشدید بحران جلوگیری شود. هوش مصنوعی می تواند بعنوان یک اهرم راهبردی و چندمنظوره برای پیشرفت امنیت انرژی عمل کند، منوط به آن که ریسک های ذاتی این فناوری و صدمه پذیری های ناشی از زیرساخت های وابسته به آن بصورت نظام مند، پیش دستانه و با رویکرد چندلایه مدیریت شوند. در ایران، هم زمانی بحران کمبود انرژی، گسترش تهدیدات سایبری پیشرفته ضد زیرساخت های حیاتی و محدودیت های ساختاری در ظرفیت شبکه برق، یک وضعیت ترکیبی به وجود آورده که اهمیت تدوین و اجرای فوری یک نقشه راه ملی برای همگرایی سیاستهای انرژی، امنیت سایبری و توسعه هوش مصنوعی را دوچندان می سازد. به زعم کارشناسان، این نقشه راه باید نه فقط بر گسترش زیرساخت های بومی و خودکفایی فناورانه متمرکز باشد، بلکه با تنوع بخشی هدفمند به منابع تأمین مواد راهبردی، ایجاد ذخایر راهبردی، تقویت تاب آوری و انعطاف پذیری شبکه برق و پیشرفت مستمر توان دفاع سایبری، یک چارچوب پایدار برای بهره برداری ایمن، پایدار و رقابت پذیر از ظرفیتهای هوش مصنوعی در خدمت امنیت انرژی کشور فراهم آورد. افزون بر این، ضروری است سازوکارهای پایش و ارزیابی مداوم فاکتورهای عملکردی و امنیتی در این عرصه طراحی شود تا امکان اصلاح سریع راهبردها در برخورد با تحولات فناورانه و ژئوپلیتیکی مهیا شود. بالاخره، همان گونه که هوش مصنوعی می تواند با ابزارهای تحلیلی، پیشبینی و مدیریت هوشمند، به بهبود کارآیی و امنیت سیستم های انرژی کمک نماید، خود این فناوری هم برای استقرار ایمن و بهره برداری پایدار به تدبیر و سیاستگذاری دقیق در عرصه تأمین انرژی نیازمند است. رشد فزاینده مراکز داده و زیرساخت های پردازشی در رابطه با هوش مصنوعی، مصرف برق و نیاز به مواد معدنی را به صورت شایان توجهی افزایش می دهد؛ ازاین رو مدیریت این دفعه جدید بر شبکه، همراه با طراحی الگوهای مصرف بهینه و توسعه منابع انرژی پایدار، شرط موردنیاز برای استمرار بهره برداری از ظرفیتهای آن در مقیاس ملی و جهانی خواهد بود. حرف آخر اینکه هوش مصنوعی در این میان، هم به عنوان عامل افزایش دهنده توان دفاعی و هم به عنوان ابزاری برای مهاجمان عمل می کند. الگوریتم های یادگیری ماشین از یک سو، قادر به شناسایی آنی تهدیدات، واکنش خودکار به رخدادها و مواجهه با اقدامات مخرب سایبری پیشرفته هستند و از سوی دیگر، همان فناوری ها می توانند توسط عوامل مخرب برای طراحی حملات خودکار و دورزدن سیستم های دفاعی به کار گرفته شوند. افزون بر این، ضروریست سازوکارهای پایش و ارزیابی مداوم عامل های عملکردی و امنیتی در این حوزه طراحی شود تا امکان اصلاح سریع راهبردها در مواجهه با تحولات فناورانه و ژئوپلیتیکی مهیا شود. منبع: sibex.ir 1404/06/11 09:11:57 5.0 / 5 20 تگهای خبر: توسعه , دیجیتال , سایبر , سرمایه گذاری این مطلب سیبکس را پسندیدید؟ (1) (0) X تازه ترین مطالب مرتبط پایداری ایرانسل در محافظت از آخرین بازماندگان یوز ایرانی مکانیسم مشقی ماشه تجمع مقابل اسرائیل دفتر رییس مایکروسافت را تعطیل کرد شروع ششمین مرحله جذب امریه سربازی در وزارت ارتباطات نظرات بینندگان در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۸ بعلاوه ۳